Decyzja ramowa Rady Europy nr. 2008/909/WSiSW z dnia 27 listopada 2008 r. o stosowaniu zasady wzajemnego uznawania do wyroków skazujących na karę pozbawienia wolności lub inny środek polegający na pozbawieniu wolności – w celu wykonania tych wyroków w Unii Europejskiej wprowadziła możliwość odbywania kary pozbawienia wolności orzeczonej w Polsce na terenie innego kraju UE. W związku z powyższym w polskim kodeksie postępowania karnego dodano Rozdział 66g, który normuje przekazanie wykonania kary pozbawienia wolności do innego kraju członkowskiego.
Najczęściej przekazaniem wykonania kary zainteresowani są obywatele polscy stale zamieszkujący na terenie innych krajów UE – takich jak Francja, Belgia, Holandia, Dania, Niemcy, Hiszpania i Szwecja. Często jest to problem starych spraw w kraju, które osoby te w końcu postanawiają uregulować by uniknąć stresu związanego z poszukiwaniem listem gończym i Europejskim Nakazem Aresztowania. Osoby te ułożyły życie w nowym kraju UE nie wiedzą jednak jak rozwiązać problem odbycia prawomocnie zasądzonej przez polski sąd kary pozbawienia wolności w kraju pobytu. Natomiast rozważają odbycie tej kary w kraju pobytu, z uwagi na bliskość rodziny ale również ze względu na to, że w większości krajów UE postępowania wykonawcze są znacznie łagodniejsze niż polskie postępowanie, zarówno jeżeli chodzi o zasady odbywania kary jak warunki przedterminowego zwolnienia.
Jak załatwić sprawę?
Pierwsze kroki należy skierować do Kancelarii Adwokackiej, celem udzielenia upoważnienia do obrony adwokatowi. Co ważne nie ma konieczności przyjazdu do kraju w celu sformalizowania współpracy, udział w późniejszym posiedzeniu nie jest konieczny, w zasadzie niestawiennictwo wnioskodawcy w sądzie jest oczywiste. Wystarczający udział jego obrońcy.
Wniosek o przekazanie kary Kancelaria złoży się do sądu okręgowego, w okręgu, którego wydano orzeczenie. To znaczy, że jeżeli wyrok został wydany np. przez Sąd Rejonowy w Białymstoku, to wniosek musi zostać złożony do Sądu Okręgowego w Białymstoku.
Jakie przesłanki muszą być spełnione?
Skazany powinien posiadać stałe lub czasowe miejsce pobytu na terenie państwa wykonania orzeczenia. W praktyce chodzi o wykazanie, że skazany jest związany z państwem do którego chce by karę przekazano – należy zatem wykazać , że centrum życiowe wnioskodawcy znajduję się np w Brukseli, tu znajduję się jego rodzina, tu żyje pracuje. NIe jest konieczne wykazanie istnienia związku małżeńskiego, może to być również konkubinat, wspólne dzieci. Pomocne jest też wykazanie uzyskiwanie dochodów w kraju wykonania orzeczenia, płacenie podatków, istnienie przedsiębiorstwa itd.
Czy potrzebne są dokumenty potwierdzające zasadność wniosku?
Tak, bez dokumentów się nie obędzie. Wszystkie obcojęzyczne dokumenty winny zostać przetłumaczone na przysięgłe na język polski, w praktyce bardzo przydatnym dokumentem jest tytuł prawny do mieszkania lub domu (własność, najem), dowody potwierdzające uiszczenie podatków ale również dowody na uzyskiwanie świadczeń socjalnych w kraju pobytu itd.
Sąd Okręgowy po ustaleniu zaistnienia przesłanek i wysłuchaniu prokuratora i obrońcy skieruje zapytanie do właściwych organów państwa objętego wnioskiem zapytanie, o możliwość odbycia kary w kraju pobytu skazanego, w przypadku braku sprzeciwu Sąd Okręgowy może przekazać wykonanie kary do innego państwa członkowskiego.
